SCHENKEN, ERVEN & NALATEN

01 Schenken

Een schenking, een gift of een donatie is een overeenkomst – ook al bepaalt u de inhoud helemaal zelf – waarbij u geld of goederen aan iemand geeft.

zonder dat die ander daar een tegenprestatie tegenover hoeft te zetten.

Schenken kan op verschillende manieren. Het kan eenmalig, maar ook met een vast ritme. U kunt schenken aan mensen en aan organisaties, zoals goede doelen, kerkgenootschappen en verenigingen. Vanaf 2017 kunt u ook eenmalig belastingvrij 100.000 euro schenken. Dit bedrag moet de ontvanger dan wel besteden aan zijn eigen woning.

Een schenking via de notaris met een notariële akte heeft veel voordelen. Voor u en voor degene aan wie u schenkt. Maar het is niet verplicht. Regelt u het liever zelf? Dan legt u uw schenking vast in een eigen overeenkomst, een onderhandse akte.

Voordelen schenken via notariële akte:

Uw schenking kan door niemand worden teruggedraaid

Regelt u uw schenking via de notaris? Dan stelt de notaris u een paar vragen om zeker te weten dat u uit vrije wil schenkt. Ook controleert de notaris of u geestelijk in staat bent om de gevolgen van uw schenking te overzien. Stelt de notaris vast dat u wilsbekwaam bent? Dan kan niemand de (periodieke) schenking meer terugdraaien of tussentijds stopzetten. Dat kan alleen als u bij de notaris heeft bepaald dat de schenking ‘herroepelijk’ is.

Voorwaarden meegeven aan uw schenking

In de akte bij de notaris kunt u een aantal voorwaarden opnemen voor uw schenking. In deze clausules bepaalt u bijvoorbeeld:

Uw kleinkind krijgt het geld pas vanaf zijn 18e verjaardag in handen.
De ontvanger mag uw schenking alleen voor de studie of een huis gebruiken. Zo weet u zeker dat uw geld niet opgaat aan een feestje.
In welke situatie u uw ‘schenking op papier’ kunt terugdraaien. Bijvoorbeeld als de ontvanger door een maandelijkse schenking in de knel komt met zijn uitkering, studiebeurs of sociale huurhuis.
In welke situatie u uw schenking kunt terugdraaien of herroepen. Bijvoorbeeld als u het geld zelf nodig heeft. Of als de ontvanger een bestemming heeft voor het geld waar u niet achter staat. Of als uw kind voor z’n 18e begint te roken.
Vertel de ontvanger altijd dat de schenking herroepelijk is, en onder welke voorwaarden. Zo voorkomt u dat de ontvanger in de problemen komt als u het geld terugvraagt. Heeft de ontvanger het geld al uitgegeven? Dan kunt u een betalingsregeling treffen. De ontvanger kan zijn eventueel betaalde schenkbelasting deels terugkrijgen van de Belastingdienst. Laat u goed adviseren als u uw schenking herroepelijk wilt maken
Wat er gebeurt met uw schenking als uw kind en partner gaan scheiden. Met een uitsluitingsclausule zorgt u er bijvoorbeeld voor dat uw kind de schenking niet hoeft te delen met de ex.

Informatie over belastingvoordeel van schenken

Een schenking kan voordelig zijn omdat u dan minder belasting hoeft te betalen. Wat voor u het beste is, hangt af van uw persoonlijke situatie en wensen. De notaris kan u hier meer over vertellen.

Bewindvoerder benoemen over schenking

Wilt u grip houden op het geld dat u uw kind wilt schenken? Kies dan voor schenking onder bewind. Dat regelt u bij de notaris. U kunt dan gewoon geld schenken, maar uw kind kan niet zomaar bij zijn geld. De bewindvoerder (dat kunt u zelf zijn) bepaalt dan samen met uw kind waar hij zijn geld aan uitgeeft.

02 Erven

Heeft u gehoord dat u erfgenaam bent?

Dan kunt u kiezen of en hoe u de erfenis aanvaardt. Iedere erfgenaam neemt een eigen beslissing over aanvaarden of verwerpen. De notaris kan u adviseren.

Als u een erfenis krijgt, heeft u maar beperkt tijd om te beslissen wat u met de erfenis wilt doen: zuiver aanvaarden, beneficiair aanvaarden of afwijzen. U aanvaardt al door het veiligstellen van fotoboeken of het doen van een betaling.

Zuiver aanvaarden

Kiest u voor zuivere aanvaarding van de nalatenschap? Dan erft u alle bezittingen en schulden, samen met eventuele andere erfgenamen. De erfgenamen zijn ook samen verantwoordelijk voor de afwikkeling van de nalatenschap. Heeft u eenmaal de erfenis aanvaard, dan kunt u niet meer op deze keuze terugkomen. Ook niet als er achteraf hoge schulden blijken te zijn. Erfgenamen die jonger zijn dan 18 jaar kunnen de erfenis nooit zuiver aanvaarden. Zij kunnen kiezen tussen beneficiair aanvaarden en verwerpen. Dit is om minderjarige erfgenamen te beschermen tegen eventuele schulden.

Beneficiair aanvaarden

Vermoedt u dat de nalatenschap vooral uit schulden bestaat en dat die schulden hoger zijn dan het bezit? Dan is het slim om de erfenis beneficiair te aanvaarden.

Als een van erfgenamen beneficiair aanvaardt, moet de hele nalatenschap volgens bijzondere regels worden afgewikkeld. Het voordeel hiervan is dat u eventuele schulden niet uit eigen zak hoeft te betalen. Het nadeel van beneficiair aanvaarden is dat het iets meer werk is voor de erfgenamen en brengt wat extra kosten (griffierecht) met zich mee. Zij moeten meestal de wettelijke ‘vereffeningsprocedure’ volgen. Dat houdt in dat er eerst een boedelbeschrijving moet komen met een opsomming van alle schulden en het bezit in de nalatenschap. De notaris kan u bij die boedelbeschrijving helpen. Vervolgens moeten de erfgenamen de schuldeisers aanschrijven en afbetalen. De rechter kijkt mee met deze ‘vereffening’. De vereffeningsprocedure is niet altijd nodig. De notaris kan u daar meer over vertellen.

Afwijzen

Verwerpt u een erfenis? Dan krijgt u niets uit de nalatenschap, ook geen fotoboeken of brieven. U bent niet aansprakelijk voor eventuele schulden. U bent niet betrokken bij de afwikkeling van de nalatenschap. Redenen om te verwerpen:

De nalatenschap bevat meer schulden dan vermogen
U wilt niets te maken hebben met de nalatenschap
U heeft ruzie met de andere erfgenamen

Wie krijgt uw erfdeel als u verwerpt?

Bij een testament: uw erfdeel gaat naar de andere erfgenamen in het testament (tenzij er in het testament iets anders staat);
Zonder testament: uw erfdeel gaat naar de wettelijke erfgenamen na u. Bijvoorbeeld uw kinderen als u die heeft. Uw kinderen kunnen de erfenis ook verwerpen.

Erfgenaam zijn, is niet vrijblijvend: de nalatenschap moet door of namens u worden afgehandeld. Dan is het goed vooraf te weten wat er van u wordt verwacht en welke keuzes u heeft. Erft u bezit uit een ander land binnen de Europese Unie? Dan heeft u een Europese Verklaring van Erfrecht nodig om de erfenis op uw naam te krijgen. De notaris kan u over dit alles goed informeren.

03 Testament

Iedereen heeft een nalatenschap. Dat zijn alle bezittingen en schulden die u achterlaat wanneer u overlijdt.

De nalatenschap wordt verdeeld onder uw erfgenamen.

Heeft u geen testament, dan wordt uw nalatenschap verdeeld volgens het wettelijk erfrecht. In het erfrecht geldt alleen de juridische relatie met uw partner, kinderen en bloedverwanten.

04 Vermogensoverdracht

Hoe groter uw erfenis, hoe meer belasting uw erfgenamen moeten betalen.

Hoe voorkomt u dat? Met een goed plan, dat voorziet in schenkingen, in vermogensoverdracht.

Eerder weggeven als alternatief voor later nalaten. Met als doel dat u en uw erfgenamen zo min mogelijk belasting betalen, dat u zonder financiële zorgen oud kunt worden en dat de familierelaties ongeschonden blijven. Zo’n plan, dat maken wij graag samen met u.

Estate planning is eigenlijk niet meer dan een combinatie van testamenten, huwelijkse voorwaarden en een schenkingsplan. Maar geen eenvoudige combinatie. Want er komt van alles bij kijken: fiscale gevolgen, juridische gevolgen (regelingen), sociale gevolgen (familiesfeer) en emotionele gevolgen (bij u zelf). Dat vraagt om een bijzonder goede afweging, waarin u alle voor- en nadelen tegen elkaar kunt afzetten.

05 Schenk en erfbelasting

Als u een schenking krijgt, is de kans groot dat u schenkbelasting moet betalen.

Maar alleen als het bedrag van de schenking hoger is dan uw vrijstelling.

Als u een erfenis krijgt, is de kans groot dat u erfbelasting moet betalen. Maar alleen als
het bedrag van de erfenis hoger is dan uw vrijstelling.

Als u uw bedrijf wil overhevelen naar uw kind(eren) is dat helemaal vrijgesteld van belasting. Althans voor zover de onderneming niet meer dan € 1.063.479 waard is. Als uw bedrijf meer waard is, dan geldt een 100% vrijstelling voor het deel dat de verkrijger krijgt van die € 1.063.479; voor het meerdere geldt een vrijstelling van 83%. Voor de belasting die dan eventueel nog is verschuldigd (meestal tariefgroep 1 tegen een tarief van 10-20%) kan uw kind tien jaar uitstel van betaling krijgen.
U moet wel aan een aantal voorwaarden voldoen. Wilt u gebruik maken van de regeling, dan moet uw zoon of dochter de onderneming vijf jaar voortzetten. En u moet 55 jaar of ouder zijn.